Fransızca ilk edebi eser: La Chanson de Roland

Geçen hafta paylaştığım ilk yazımda, burada, size bu haftanın konusu hakkında bir ipucu vermiştim. Aslında ipucuyla yetinmemiş konuyu açıklamıştım:)  

La Chanson de Roland Fransız yazının ilk edebi eseri olarak kabul edilir. 1100'den az sonra, 1100-1125 arasında yazıldığı tahmin edilmektedir. Efsanevi bir kahramanlık anlatısıdır, bu açıdan İslam edebiyatındaki cenknamelerle karşılaştırılabilir. Eserin günümüze ulaşan en eski tarihli elyazması 1070 tarihlidir, 6 heceli 4002 dize içerir.

La Chanson de Roland'ın anlatısı tamamen efsaneden oluşmaz aslında; gerçek bir olaya da dayanır ama bu olayın abartılı bir anlatımı söz konusudur. Konusu kısaca, Büyük Karl'ın İspanya Araplarıyla, yani Müslümanlarla yaptığı savaştır. Karl, Arapların yöneten Marsil Han'a Ronald'ı elçi olarak gönderip onun gerçek niyetini anlamak ister. Ama Marsil Han daha önce kendisine gönderilen elçileri öldürdüğünden bu görev oldukça tehlikelidir. Bu tehlikeli göreve Ronald atanır ve bin bir zorluğu göze alarak görevini hakkıyla yerine getirir.

La Chanson de Roland, Roland Destanı adıyla dilimize çevrilmiştir. Bilge Umar'ın titiz çevirisi Yapı Kredi Yayınları tarafından basılmış ve Kazım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi'nde* yayınlanmıştır. Maalesef kitabın baskısı yok, umarım tekrar yayınlanır.